เชื่อว่าผู้ที่ทำงานที่มีความเสี่ยงหรืองานบนที่สูงคงเคยได้ยินชื่อของอุปกรณ์นิรภัยอย่าง “เข็มขัดเซฟตี้” กันบ้าง นอกเหนือจากชื่อเข็มขัดเซฟตี้แล้ว บางคนอาจเรียกว่าเข็มขัดนิรภัย สายรัดนิรภัย หรือ Harness ก็ได้เช่นกัน ซึ่งวันนี้เราจะมาทำความรู้จักกันค่ะว่าเข็มขัดเซฟตี้นั้นเหมาะสำหรับงานประเภทไหน มีวิธีดูแลรักษาอย่างไร และมีเข็มขัดเซฟตี้กี่ประเภทที่เรานำมาใช้งาน
เข็มขัดเซฟตี้ คืออุปกรณ์ป้องกันการตกจากที่สูง เหมาะสำหรับงานที่ต้องทำบนที่สูง งานบนนั่งร้าน หรืองานที่มีความเสี่ยงต่างๆ เช่น งานซ่อมเสาไฟฟ้าหรือเสาที่มีความสูง เป็นต้น เราสามารถใช้เข็มขัดเซฟตี้เพื่อยึดเหนี่ยวสำหรับกันตกหรือใช้ในการทรงตัวเมื่อต้องเดินบนที่สูงได้ จึงเหมาะกับงานก่อสร้างทั่วไปด้วยเช่นกัน
องค์ประกอบทั่วไปของเข็มขัดเซฟตี้หรืออุปกรณ์กันตก
- จุดยึด (Anchor Point)
จุดยึด คือ จุดที่ใช้สำหรับยึดตัวผู้สวมเข็มขัดกับฐานหรือโครงสร้างต่างๆ ซึ่งตามมาตรฐาน ANSI ของประเทศอเมริกา อุปกรณ์จะต้องสามารถรับแรงได้อย่างน้อย 22KN (ประมาณ 5000 ปอนด์) การใช้งานจุดยึดควรอยู่ในตำแหน่งเหนือศีรษะขึ้นไปและอยู่แนวเดียวกับผู้ใช้ ทั้งนี้ก็เพื่อลดระยะการตกและลดการเหวี่ยงตัวเพื่อป้องกันอันตรายจากการกระแทกกับโครงสร้างนั่นเอง
- อุปกรณ์เชื่อมต่อ (Lanyard & Connector)
อุปกรณ์เชื่อมต่อ จะต้องมีอย่างน้อย 2 จุด คือ จุดที่เชื่อมต่อกับจุดยึดและจุดที่ยึดกับตัว Harness ซึ่งอุปกรณ์เชื่อมต่อของเข็มขัดเซฟตี้ต้องทนต่อการกัดกร่อนได้ดี ผิวจะต้องเรียบ ไม่มีรอยเชื่อม นอกจากนี้ต้องทำจากเหล็กที่ผ่านการหล่อขึ้นรูปหรือ ปั๊มขึ้นรูป ไม่มีรอยร้าว รอยแตก หรือการเปลี่ยนรูปถาวร สามารถรับแรงได้อย่างน้อย 16KN
- เข็มขัดแบบรัดทั้งตัว (Full body harness)
ชุดเซฟตี้แบบนี้จะสามารถสวมได้ทั้งตัว ไม่เฉพาะจุดใดจุดหนึ่งเท่านั้น โดย Harness จะต้องเลือกให้เหมาะสมกับลักษณะการทำงานและจะต้องมีจุดเชื่อมต่ออย่างน้อย 1 จุด ซึ่งปกติจะอยู่ทางด้านหลัง ในส่วนของสายรัดกันตกต้องผลิตจากวัสดุที่มีความอ่อนนุ่มแต่ทนทาน เช่น โพลีเอไมด์ หรือ โพลีเอสเตอร์ ตัวอย่างเข็มขัดเซฟตี้แบบเต็มตัวหรือ Full body harness เช่น HT-321 full body harness with waist belt and 5 D-ring เป็นต้น
วิธีการใช้งานเข็มขัดเซฟตี้
- นำเข็มขัดเซฟตี้รัดเอวหรือหากเป็นชนิดเต็มตัวให้สวมให้พอดีตัวแล้วปรับล็อกสายรัดให้เรียบร้อย
- นำตะขอเกี่ยวกับจุดยึดที่มีค่าอย่างน้อย 25-30KN เพื่อความปลอดภัยในการทำงานบนที่สูง
วิธีเก็บรักษาเข็มขัดเซฟตี้
- ทำความสะอาดโดยใช้น้ำสบู้ล้างและขัดด้วยแปรงที่มีขนอ่อนนุ่ม
- เก็บไว้ให้ห่างจากแสงแดดจัดหรือเก็บในที่ร่ม